طراحی گرافیک و چاپ فیکانو لوگو،کاتالوگ،اوراق اداری،بسته بندی،تصویرسازی،کاراکتر، برندینگ
مقدمه
چاپ افست یکی از پرکاربردترین و حرفه‌ای‌ترین روش‌های چاپ صنعتی در جهان است. با وجود ظهور چاپ دیجیتال، افست همچنان به‌خاطر کیفیت بالا، دقت رنگ و امکان چاپ در تیراژهای زیاد، در جایگاه نخست قرار دارد.
در این راهنما، با ساختار ماشین‌های چاپ افست، مراحل فنی آماده‌سازی، مشکلات رایج و راه‌حل‌های آن، آشنا خواهید شد.
دسته‌بندی سیستم‌های چاپ
الف) چاپ‌های دستی و سنتی: مانند سیلک‌اسکرین، فلکسو، تامپو، لترپرس
ب) چاپ‌های ماشینی و صنعتی: مانند چاپ افست (شیت یا رول)، دیجیتال، روتوگراور، UV
امروزه چاپ افست و دیجیتال بیشترین کاربرد را دارند.
نکات اولیه پیش از چاپ افست
۱. فایل چاپی باید در فضای رنگی CMYK طراحی شود.
۲. مانیتور طراح باید کالیبره باشد.
۳. در طراحی فایل، از رنگ‌های پرکنتراست در زمینه متن‌های ریز اجتناب شود.
۴. حاشیه امن ۳ تا ۵ میلی‌متری در اطراف کار رعایت شود تا در برش آسیبی به عناصر مهم نرسد.
انواع ماشین‌های چاپ افست و کاربرد آن‌ها
۱. نیم‌ورقی (۲۵×۳۵): فقط تک‌رنگ، مناسب سربرگ و تراکت‌های ساده
۲. یک‌ورقی (۳۵×۵۰ یا GTO): بیشتر تک‌رنگ ولی مدل‌های چهاررنگ آن هم وجود دارد
۳. دوورقی (۵۰×۷۰): رایج‌ترین سایز برای چاپ عمومی
۴. چهارونیم ورقی (۷۰×۱۰۰): مناسب کارهای با تیراژ بالا
۵. سوپرگلاسه (۱۰۰×۱۴۰): مخصوص چاپ‌های بزرگ و خاص مانند نقشه‌ها
۶. ماشین‌های رول مخصوص روزنامه: چاپ پیوسته از رول، با صحافی و برش خودکار
مراحل فنی چاپ افست
۱. طراحی فایل با تنظیم CMYK و رعایت اصول طراحی چاپی
۲. خروجی گرفتن با فرمت TIF یا PSD با کیفیت ۳۰۰dpi
۳. چیدمان فرم چاپی مناسب (Imposition) با در نظر گرفتن نوع کاغذ
۴. خروجی فیلم از فایل با استفاده از ایمیج‌ستر یا ریپ
۵. تهیه زینک برای هر کانال رنگ (۴ زینک برای چاپ چهاررنگ)
۶. بستن زینک روی ماشین چاپ و رجیستر کردن رنگ‌ها
۷. اجرای چاپ روی کاغذ در تیراژ مدنظر
۸. برش، قالب‌سازی، روکش‌زنی و بسته‌بندی نهایی
نکات مهم درباره انتخاب دستگاه مناسب چاپ
۱. انتخاب ابعاد ماشین چاپ باید بر اساس تیراژ، ابعاد طرح و هزینه انجام شود.
۲. در تیراژ بالا استفاده از ماشین چاپ بزرگ‌تر مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
۳. در تیراژ پایین‌تر ممکن است هزینه زینک و فیلم تعیین‌کننده باشد، نه ابعاد ماشین.
اشکالات رایج در چاپ افست و راه‌حل آن‌ها
• پشت‌زدگی (Set-off): به علت خشک نشدن مرکب، با پودرپاش یا مرکب خشک‌شونده حل می‌شود.
• کندگی کاغذ: به دلیل چسبندگی زیاد مرکب یا ضعف پوشش کاغذ، با تغییر کاغذ یا مرکب رفع می‌شود.
• پخش‌شدن مرکب: اغلب در کاغذ گلاسه به دلیل کمبود چسبندگی، نیاز به ورنی یا تعویض مرکب دارد.
• پشت‌نمایی: عبور نور از کاغذ، با استفاده از کاغذ سنگین‌تر برطرف می‌شود.
• پشت‌چاپ: نفوذ مرکب به پشت کاغذ، با کاهش فشار چاپ یا انتخاب مرکب خشک‌شونده اصلاح می‌شود.
• پشت‌سایه: سایه‌ای از تصویر روی پشت کار، به دلیل اثر مواد شیمیایی چاپ است.
• چروک شدن کاغذ: رطوبت نامتعادل، با تطبیق رطوبت محیط و کاغذ برطرف می‌شود.
• چسبیدن کاغذ به سیلندر: به دلیل چسبندگی زیاد یا سبکی کاغذ، با تنظیم مرکب یا تعویض کاغذ قابل رفع است.
تجهیزات مهم در پیش‌ازچاپ
• ایمیج‌ستر: دستگاهی برای تهیه فیلم با دقت بالا برای چاپ افست
• پلیت‌ستر: دستگاهی که مستقیم از فایل دیجیتال زینک تولید می‌کند و کیفیت بالاتری دارد
• ریپ (RIP): نرم‌افزار تبدیل فایل گرافیکی به دستور قابل چاپ برای دستگاه‌ها
فرآیند استخراج نقره از داروی ظهور فیلم
در لیتوگرافی، از داروی ظهور استفاده‌شده می‌توان نقره استخراج کرد. روش‌های متداول:
۱. روش فلزی: با وارد کردن آهن، نقره ته‌نشین می‌شود.
۲. روش الکترولیز: با استفاده از جریان برق، نقره روی الکترود مثبت رسوب می‌کند.
۳. روش شیمیایی: با افزودن مواد خاص، نقره از محلول جدا می‌شود.
نکات پایانی
چاپ افست برای چاپ‌هایی با تیراژ بالا، رنگ‌های دقیق و نیاز به کیفیت حرفه‌ای بسیار مناسب است. اگر طراحی، مدیریت رنگ، آماده‌سازی فرم چاپ و انتخاب دستگاه مناسب به درستی انجام شود، نتیجه نهایی رضایت‌بخش خواهد بود.
طراحی گرافیک و چاپ فیکانو
www.fikano.ir
