اینفوگراف بهترین ابزار ارائه
دنیای بدون اینفوگراف دنیایی گیج و خسته کننده و خواهد بود. ارائههایی شامل صفحات پی در پی متون سیاه و سفید و اعداد و ارقام بی روح. ( شبیه متن یک کتاب حسابان با فونت ۱۲ یا کمتر !) یا یک فایل پاورپینت پر از متن و clip art در زمینهای تیره !
با این وضعیت چه میزان از مفاهیم را میتوان به درستی انتقال داد؟ چه بخشی از مخاطبان جذب خواهند شد؟
در دنیای امروز که دنیای کمیابی توجه است، طراحان، آموزگاران، خبرنگاران و … اینفوگرافیک را به عنوان موهبتی یافتهاند که در رساندن سریع تر و تیزهوشانهتر مقاصدشان به مخاطبان آنها را یاری میرساند. (یک انقلاب بصری!)
امروزه باید بصری صحبت کنیم ! با تصویر سازی درست، افراد میتوانند سریعتر و با پشتیبانی اطلاعات بهتر تصمیم سازی کنند.
اینفوگراف چیست؟
واژه اینفوگراف (Info graphic) خلاصه شدهای از Information Graphic است .امروزه اینفوگراف ها را زیاد در اطراف خود مشاهده میکنیم، کتابهای کودکان، اخبار، نقشهها و ارائه اطلاعات علمی، همه به نوعی از اینفوگراف به عنوان یک ابزار کارا استفاده میکنند. ابزاری که دو هدف عمده را پوشش میدهد:
- کمک به نمایش سریع، واضح و زیبای ایدههای پیچیده
- نشر اطلاعات و دادهها به صورت بصری و سهلالوصول
مغز ما علاقه زیادی به تحلیل و ذخیره اطلاعات به صورت بصری دارد. حتی ارتباط میان اشیا و اطلاعات را به شکل بصری ذخیره میکند نه لغوی.
برای مثال به سه لغت مداد، تلفن و تلویزیون فکر کنید- چه چیز اول به ذهنتان میآید؟ آیا به حروف تشکیل دهنده این لغات فکر میکنید یا به شکل فیزیکی آنها؟ پس همانطور که مشاهده میکنید درک و یادگیری صورت فیزیکی و بصری دادهها و اطلاعات برای مغز ما به مراتب آسانتر از فهم شکل نوشتاری آنها است. | ![]() |
تحقیقات نشان میدهد که مردم توجه کمتری به نوشتهها و متون دارند و این توجه کمتر و کمتر میشود و تمایل برای صرف زمان بیشتر بر جنبههای بصری وجود دارد.استفاده از گرافیکهای اطلاع رسان باعث میشود بیننده با نگاهی کوتاه حجم قابل توجهی از اطلاعات را که شکل نوشتاری آن ممکن است مقاله بلند بالایی را تشکیل دهد، به سادگی از طریق بصری دریافت کند و حتی آن را به خاطر بسپارد. شاید به همین دلیل باشد که امروزه گرافیکهای اطلاع رسان همه جا مشاهده میشوند، از نشریات گرفته تا علائم راهنمایی و رانندگی.
تاریخچه
گذشته از یادآوری این مطلب که زبانهای اولیه نیز زبانهایی تصویری بودهاند. تاریخچهای مختصر از اینفوگراف را اینگونه میتوان ذکر کرد؛

اولین اینفوگرافیک ها را میتوان در نگاره های داخل غار انسانهای نخستین یافت. با گذشت زمان و پیشرفت بشر ، اینفوگرافیک ها جنبه علمیتر و کاربردیتری به خود گرفتند . به گونهای که اواخر سال ۱۴۰۰ میلادی لئوناردو داوینچی برای بیان ایدهها و تشریح مسائل علمی خود از اینفوگرافیک استفاده نمود. یکی از نخستین اینفوگرافیک های مدرن و کاربردی ، در کتاب اطلس سیاسی و تجاری ویلیام سیلوستر مورد استفاده قرار گرفت. این کتاب توسط هیستوگرامها و چارتهای میلهای، اقتصاد انگلستان قرن ۱۸ را توضیح داده بود.
در سال۱۸۶۱ «چارلز ژوزف مینارد» اینفوگراف ابتدایی حمله ناپلئونی فرانسه به روسیه را طراحی کرد که یک اینفوگراف دو بعدی و چهار متغیره بود. در این طرح مسیر حرکت سربازان، مکانهای توقف آنها، تعداد نیروهای کشته شده بر اثر سرما و گرسنگی و درجات مختلف دما در طول مسیرشان مشخص شده بود. (تصویر زیر)

اوج محبوبیت اینفوگراف به دههی ۱۹۹۰ بازمیگردد،زمانی که سازمانهای خبری تاکید بر روی ارتباط بصری با مخاطبان داشتند.
ساختار اینفوگراف
تهیه اینوگراف یک فن و یک مهارت است، طراح اینفوگراف در قدم نخست باید اطلاعات و اعداد و ارقام را از منابع گوناگون جمعآوری کند و بعد با استفاده از اشکال و نمادها آنها را به شیوهای جذاب ارائه کند. سه روش برای انتقال اطلاعات که در اینفوگرافها زیاد استفاده میشود:
- Timeline
- Line Chart
- Pie Chart
برخی اینفوگرافها یک داستان را در یک نگاه کوتاه و خواندن مختصر بیان میکنند.برخی دیگر کمی پیچیدهتر هستند و نیاز دارند که خواننده زمان بیشتری به همراه تفکر صرف کند
الگوهایی برای اینفوگراف | ||
نمودار | نقشه | دیاگرام |
|
|
|
به یاری اینفوگرافها یا گرافیکهای اطلاعرسان، میتوان اطلاعات، دانش، اعداد و ارقام را به شیوه تصویری در قالب علایم، نقشهها و تصاویر ارائه کرد.تصور کنید که یک مقاله بلند اقتصادی با اعداد و ارقام فراوان در یکی از روزنامههای اقتصادی منتشر شده باشد، خیلی بعید است که این مقاله علیرغم ارزش ذاتی که دارد، از ابتدا تا به انتها خوانده شود. اما تصور کنید در کنار این مقاله به صورت اینفوگراف، آمار و اعداد و اطلاعات داده شوند، در این صورت:
- با یک نگاه متوجه مطلبی که نویسنده قصد بیان آن را دارد میشوید. در صورتی که در یک مقاله نوشتاری باید یکی دو پاراگراف خواند تا متوجه هدف شد.
- میشود امید داشت که درصد بیشتری از مخاطبان به درستی متوجه مطلب بشوند.
- حتی یک خواننده خسته از کار روزانه هم با اینفوگرافها ارتباط برقرار میکند، در صورتی که از همین شخص نمیتوان انتظار داشت که یک مقاله بلند را بخواند.
اینفوگرافها آنقدر در ارائه مختصر و مفید اطلاعات خوب هستند که حتی امید داریم موجودات فرا زمینی هوشمند هم با آنها ارتباط برقرار کنند.
درست به همین دلیل بود که در سال ۱۹۷۲، لوحی در فضاپیمای پایونیر ۱۰ تعبیه کردند که حاوی یک اینفوگراف در مورد ما انسانها، برای موجودات هوشمند فرا زمینی بود زمینی بود. این اینفوگراف را «کارل ساگان» و «فرانک دریک» طراحی کرده بودند و امید داشتند که موجودات فرا زمینی -در صورت وجود و پیدا کردن کاوشگر- بتوانند با این اینفوگراف متوجه کلیت تمدن ما بشوند.

حتی زمانی که فلورانس ناتینگل، با هدف ارتقای سطح بهداشتی و درمانی بیمارستانهای نظامی، قصد ارائه اطلاعاتی به ملکه ویکتوریا داشت، شیوهای بهتر از اینفوگراف پیدا نکرد.
معمولاً اطلاعاتی که به تحریر آوردنشان سخت و غیر قابل فهم است را میتوان در یک طرح گرافیکی اطلاع رسان مختصر به تصویر کشید. در روزنامهها از این نوع گرافیک میتوان برای نشان دادن آب و هوا، اخبار حاوی آمار، نقشه و چارت استفاده کرد. معمولاً کتابهای کودکان هم مملو از گرافیک اطلاع رسان است.
نمونههای زیادی هم در کتابهای علمی مشاهده میشود؛ مثل سیستمهای فیزیکی، نمودارها و تصاویر میکروسکوپی. نقشههای مدرن به ویژه نقشه راهها برای مسیرهای ترانزیت و نشانههای راهنمایی رانندگی اتکای زیادی بر گرافیک اطلاع رسان دارند. همچنین در بیشتر صفحات دفترچههای راهنمای استفاده از ابزار و لوازم فنی، نمودارها و تصاویر استاندارد هشدار، خطر یا دیگر علائم !
قواعد ساخت اینفوگراف :
- سازماندهی ( چه میزان جزئیات نیاز است و کجاها باید تاکید بیشتر نمود؟)
- نمایان سازی ( دیگران باید به سادگی بتوانند اینفوگراف را ببینند و از آن استفاده کنند)
- زمینه و بافت ( آیا بینندگانتان تحمل دیدن اینفوگراف شما را دارند؟)
- ساده سازی ( متون و رنگها نباید بر کلیت کار غالب باشند)
- تعادل ( اطلاعات خیلی زیادی ارائه نکنید در عوض وضوح را بالا ببرید)
- رابطه علت و معمولی ( نمایش علت ومعلولها در رابطهها نشان داده شوند )
- نمایش تضادها و مقایسهها
- چند بعدی بودن ( این هدف اصلی اینفوگراف است)
- یکپارچگی (انسجام در طرح موضوعات)
(به خاطر داشته باشید؛ گاهی قواعد برای شکسته شدن ، وضع میشوند !)
نمونهای ساده از رعایت قواعد در طراحی یک اینفوگراف

نمونههایی از افراط در به کارگیری اشکال و اطلاعات نامرتبطی که کمکی به هدف اصلی نمیکنند


برخی ویژگیهای اینفوگراف
- اینفوگرافیک، حجمی متعادل از ترکیب معنادار کلمات، تصاویر و اشکال است که در کنار هم یک واحد یکپارچه از ارتباطات را میسازند.
- عناصر متنی و تصویری به شدت با هم یکپارچه هستند.
- اینفوگراف یکی دوصفحه معمولی یا یک صفحه بزرگ را شامل میشود.
- اینفوگراف معمولا اطلاعاتی بیش از یک دیاگرام مفهومی را در بر میگیرد.
- اینفوگرافیک معمولا چند قطعه متن دارد.