خانه » مطالب تخصصی » مطالب گرافیک » جلد و صفحه آرایی کتاب و مجله » طراحی و صفحه آرایی نشریات چاپی

طراحی و صفحه آرایی نشریات چاپی

طراحی و صفحه آرایی نشریات را می توان در ۳ قالب مهم روزنامه، کتاب و مجلات تقسیم بندی نمود.

۱- روزنامه ها به دلیل وظیفه اطلاع رسانی و داشتن آیتم های مختلف خبری، خوانندگان خاص و تقریباً ثابتی را دارا می باشند که دیگر احتیاجی به صفحه آرایی و گرافیک خاص و خلاقیت و نوآوری بدیع در هرشماره را ندارد، اگرچه نوع طراحی آنها باعث جذب بیشتر خوانندگان و افزایش تیراژ روزافزونشان می شود.

۲- طراحی و صفحه آرایی کتاب ها نیز مطابق با سلایق خوانندگان و موضوعات آنها انجام می پذیرد؛ سادگی و در اغلب موارد عدم گرافیکی بودن صفحات از ویژگی خاص کتاب هاست، چرا که پیش فرض مطالعه کتب، نیاز مخاطب به مطالب کتاب تشخیص داده شده و صفحه آرایی را جزو عوارض و فرعیات آن می شمارند و بیشتر به نوع چاپ و جنس ورق های کتاب، بها داده می شود.

۳- گروه سوم نشریات و مجلات هستند، آنها نشریاتی هستند که اغلب به صورت متناوب و در بازه زمانیمشخص برای گروه سنی خاص چاپ شده که در آن سعی می شود موضوع واحدی در قالب های مختلف بررسی شود.

مهم ترین بعد یک مجله را گرافیک و صفحه آرایی ممتاز ان مشخص می کند، شاید بتوان جمله را بدین سان گفت که تکنیک های گرافیکی مجلات، امری ضروری، لازم و غیرقابل اجتناب است؛ چرا که وقتی مجله ای در پیش خوان روزنامه فروشی ها یا فروشگاه های تصویر پرزرق وبرق مجلات می باشد. از این روست که صفحه آرایی و طراحی مجلات نوعی اصول تبلیغی به شمار می رود و گرافیست های مجلات می بایست علاوه بر دانش گرافیکی لازم و تجربه کافی، از علم روانشناسی در جذب مشتری نیز آگاه باشد.

صفحه آرایی کتاب

هدف از صفحه‌آرایی ایجاد انگیزه بیشتر برای خواندن، راحتی در خواندن و ایجاد زیبایی با به کارگیری عناصر بصری معقول است. صفحه آرایی خوب و مناسب باید رغبت خواننده و مخاطب را افزایش دهد. یک صفحه‌آرایی خوب می تواند کمک موثری در توسعه و رشد فرهنگ داشته باشد و ذائقه بصری خوانندگان را اصلاح و یا تقویت کند.این نکته پیشتر اشاره شد که صفحات هر کتاب بایستی به تناسب قطع، موضوع، و مخاطب، دارای چهارچوب و کرسی بندی مناسبی باشد. آرایش هر صفحه نیز براساس این شبکه بندی انجام می شود و برای داشتن یک شبکه بندی مناسب ضرورت دارد که فضای صفحه دارای تناسبی موزون و چشم نواز باشد. ابعاد صفحات کتابهای موجود عموماً مطابق اندازه های طلایی و یا بسیار نزدیک به آن است. طراحان در تنظیم کتاب ها، غیر از رعایت اندازه کاغذها و قطع کتاب از نسبتهای طلایی غیر رسمی نیز استفاده می کنند و با تنظیم فضای متن، تصویر، سرصفحه ها و دگر نشانه های بصری به آرایش صفحه مبادرت می ورزند و سعی برآن دارند که صفحه آرایی آنها روحیه و موضوع کتاب صورت گیرد. در این حالت هنرمندان سعی در زیبا سازی بصری صفحات دارند که خواه ناخواه تناسبات طلایی به گونه ای فطری در کارشان ظهور پیدا می کند در هرحال رعایت اصول و قوانین زیبایی شناسی و تناسبات طلایی، خصوصاً زمانی که کار با عشق، علاقه و انگیزه‌ی درونی انجام می گیرد، از زیبایی و چشم نوازی لازم برخوردار می شود.

دو نکته دیگر در صفحه آرایی

۱) جهت و سوی نگاه تصویر، درکتابهای تصویری، جاگذاری تصاویر بایستی با توجه به محتوا و ترکیب بندی تصویر و تاثیر متقابل تصویر و متن صورت گیرد. هر تصویر عموماً به تناسب عناصر بصری که دارد به جهاتی از بالا، پائین، چپ و یا راست متمایل است. گاهی چهره یا چهره هایی تصویر به یکی‌ از چهار جهت فوق الذکر متمایل است. دراین مواقع بهتر است مطلب و تیتر با جهت نگاه و توجه تصویر هماهنگ باشد. به این نمونه ها توجه کنید.

۲) عنصاری بصری و نشان ها. این عناصر عموماً برای توجه دادن به یک تیتر یا مطلب به کار می رود که بایستی در به کارگیری آنها، به سادگی و خوانایی متن نیز توجه کرد. اصولاً به کارگیری هر عنصری در صفحه بایستی ، با هدف آرامش و آسایش خواننده در راحت خواندن و ایجاد انگیزه برای مطالعه بیشتر صورت بگیرد.

طراحی شناسنامه کتاب

هر کتاب دارای یک صفحه ویژه به نام شناسنامه است که به آن صفحهٔ حقوقی نیز می گویند. صفحهٔ شناسنامه حاوی اطلاعاتی در خصوص نام کتاب، مؤلف، مترجم، ویراستار، لیتوگرافی، چاپخانه، تعداد نسخه های چاپ شده و نوبت و تاریخ جاپ و مشخصات ناشر است. اطلاعات دیگری همچون فهرست نویسی کتابخانه ای و شابک نیز در این صفحه ارائه می شود. در ارائه اطلاعات شناسنامه نیز می توان از ترکیب حروف مختلف و تنظیم آنها و با بهره گیری از بعضی عناصر سادهٔ بصری مانند خط، نقطه و گاهی نیز از رنگ برای ایجاد زیبایی و چشم نوازی و خوانایی بیشتر، بهره مند شد. اگر چه اطلاعات این صفحه محدود و مشخص می باشد ولکن دارای تنوع زیادی در تنظیم و چینش آنها وجود دارد. در تنظیم صفحه شناسنامه نیز بایستی به سن و سال مخاطب کتاب توجه شود.

طراحی فهرست کتاب

برای دسترسی آسان و سریع به محتوای هر کتاب نیاز به فهرست هست که معمولاً در صفحات اولیه کتاب چاپ می شود. البته کتاب های دارای صفحات زیاد و مطالب متنوع معمولاً بایستی فهرست داشته باشند. به عنوان مثال یک کتاب درسی و یا علمی که از بخش ها و فصل ها و موضوع های گوناگونی تشکیل شده حتماً نیاز به فهرست دارد ولیکن یک کتاب سادهٔ کودکانه که فقط حاوی یک قصهٔ مصور است، نیازی به فهرست ندارد. گاهی کتاب های قطوری مثل بعضی از رمانها که هیچگونه بخش بندی و فصل بندی و تیتری جز عنوان اصلی ندارد، فهرست نیز نمی خواهد. بعضی از کتاب ها دارای فهرستی ساده و بعضی نیز دارای فهرستی ترکیبی هستند.

بطور مثال کتابی که فقط دارای چند بخش یا فصل و یا تیتر هست، فهرستی ساده دارد. اما کتابی که در هر بخش آن چند فصل و در هر فصل چند تیتر و هر تیتر دارای چندسوتیتر (تیتر فرعی) هست، نیاز به فهرستی مفصل دارد. ممکن است هر بخش دارای چند فصل و هر فصل دارای چند تیتر اصلی و هر تیتردارای چند سوتیتر (تیتر فرعی) باشد. گاهی نیز ممکن است هر سوتیتر دو سه موضوع کوچکتر نیز بعد از خود داشته باشد.

هر بخش را می توان به تنهٔ درختی تشبیه کرد که هر چه بالاتر می رود تا به شاخه های کوچکتر و از آنجا به سر شاخه ها و برگ ها برسد. برای تهیهٔ صفحات فهرست و یا هر صفحهٔ دیگری از یک کتاب و برای حفظ هماهنگی لازم بین تمامی صفحات آن بایستی یک چهارچوب خاص برای کلیهٔ صفحات طراحی شود. این اسکلت بندی یکسان موجب می شود که صفحات کتاب با یکدستی و با انتظامی واحد به دنبال هم قرار بگیرند.

تمامی صفحات خاص مانند: عنوان، فهرست، شناسنامه، آغاز، متن و … بایستی از آن چهارچوب اصلی تبعیت کنند تا تعادل بصری و تناسبات همگونی در صفحات احساس شود.

طراحی صفحه عنوان

صفحهٔ عنوان هر کتاب معمولاً دارای اطلاعاتی به شرح زیر است:

۱) اسم یا عنوان کتاب

۲) نام مولف

۳) نام مترجم (در صورتی که کتاب ترجمه شود)

۴) نام ویراستار

۵) تصویر گر، عکاس.، رسام و …

جاگذاری اسم کتاب در صفحهٔ عنوان و تنظیم آن با دیگر اطلاعاتی که بر شمردیم تابع ذوق و سلیقهٔ زیباشناسانه و در عین حال ارزش گذاری به تک تک اطلاعات است. بدیهی است بهترین جای صفحهٔ عنوان به اسم کتاب تعلق دارد و سپس به نام مؤلف. بقیهٔ موارد نیز به تناسب در صفحه جاسازی
می شوند. می توان نقاط طلایی صفحهٔ عنوان را تعیین و رسم و مابقی اطلاعات را در آن جاسازی کرد.

روش دیگر آن است که اسم و دیگر اطلاعات را چندین باز جابجا کرده و در صفحه حرکت بدهیم تا جای مناسب آنها را پیدا کنیم. بدیهی است که طراحی صفحهٔ عنوان و جاسازی مطالب آن بایستی با دیگر صفحات اولیهٔ کتاب نیز هماهنگی داشته باشد. و از همان اسکلت بندی کلی صفحات تبعیت کند.

در طراحی صفحات می توان از امکانات متعددی که در اختیار ما هست استفاده کنیم. تعیین قلمی ویژه از حروف، انتخاب اندازه آن، ترسیم قاب برای عنوان و یا آزاد گذاشتن آن، استفاده از نشانه های هندسی، خط، خط چین و امثال اینها امکان ایجاد تنوع در طراحی صفحهٔ عنوان را به ما می دهند.لکن در هر حال بایستی به نکاتی دیگر نیز توجه داشته باشیم که پرهیز از شلوغی صفحه و سرد درگم کردن خواننده، رعایت موضوع و مخاطب کتاب و … از جمله آنهاست.

طراحی صفحات خاص

همانگونه که در (آشنایی با صفحه آرایی) بیان شد، موضوع، مخاطب و کاربری هر کتاب می تواند تعیین کنندهٔ نوع طراحی صفحات آن باشد. لذا قبل از اینکه بخواهیم به آرایش یک کتاب مبادرت ورزیم بهتر است همهٔ ویژگیهای آن را بررسی کرده و سپس یک چهارچوب کلی و یکسان برای صفحات آن طراحی کنیم و آنگاه به آرایش هر صفحه بپردازیم. بدیهی است که در ترکیب بندی صفحات کل کتاب بایستی از همان چهارچوب اصلی اولیه پیروی شود. البته شکل عمومی و کلی صفحات یکسان خواهد شد ولی در جزئیات شکل صفحات قطعاً تفاوتهایی وجود خواهد داشت.

صفحه آرایی مجله

صفحه آرایی مجله اگر چه کاری ذوقی و احساسی است، ولی قانون ها و دستورالعمل های تدوین شده و مشخصی دارد. به طور طبیعی در پس هر یک از این دستورالعمل ها، استدلاg های حسی، منطقی و تجربی نهفته است.
از زمانی که صفحه آرایی در نشریه ها مورد توجه قرار گرفت، اختلاف بین روزنامه و مجله – که تا آن زمان یکی بود – آشکار شد. به عبارتی صفحه آرایی (لی آوت)، جریان طرح ریز و الگوی بصری مجله شد. صفحه آرایی مجله ها و روزنامه ها گرچه در بعضی موارد وجوه اشتراکی دارند ولی معممولا ویژگی و خصوصیت های صفحه آرایی مجله با روزنامه متفاوت است.

مجله چیست؟
در عرف مطبوعات، هرگاه ترتیب انتشار نشریه ای حداکثر ماهی یک بار باشد، برآن نشریه، عنوان «مجله » می گذارند. قطع، تعداد صفحه ها، ترکیب موضوعی مطالب و حتی نوع ماشین چاپی که مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله مواردی است که تفاوت میان ترکیب ظاهری مجله روزنامه را می توان تشخیص داد.
مجله مجموعه ای از مطالبی است که به طور مرتب با فاصله های معین زمانی منتشر می شود؛ مطالبی که درباره یک یا چند موضوع مختلف می باشند. کلمه Magazine به معنای بازار یا انبار اجناس گوناگون است. اما خریدار مجله تمام اجناس را یکجا خریداری می کند و از میان اجناس، آنچه را که مورد توجه اوست. بهره برداری می کند و آنگاه به انتظار شماره بعد می ماند.
بنابراین تعریف قانونی مجله بدین قرار است: «مجله، نشریه ای است که برای روشن کردن افکار مردم در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، علمی، فنی یا ادبی و ترقی دادن سطح معلومات مردم و نشر اخبار و اطلاعات و مطالب عام المنفعه و انتقاد و اصلاح اندیشه در امور عمومی، به طور منظم و در زمان معینی منتشر می شود».

اولین ارزش و اهمیت مجله، ظاهر آن، مانند: عکس های رنگی، کیفیت کاغذ، تصویر پردازی استادانه و استفاده از رنگ و…. است که کل این مجموعه در صفحه آرایی گنجانده می شود. لی آوت یا صفحه آرایی عبارت است از طرح ریزی برای یک صفحه یا گروهی از صفحه ها؛ اما در اصطلاح به اگلوی نهایی صفحه های چاپ شده نیز لی آوت گفته می شود. از طرفی لی آوت وسیله ای برای ارائه اطلاعات نویسنده در انواع شکل ها از قبیل متن، تصویر یا ترکیب متن و تصویر و سایر عوامل نمایش دهنده است.
عناصری در صفحه آرایی به کار گرفته می شوند که کاربرد هر کدام از آنها پیرو اصول و قواعد مخصوصی است، هر چند که در مجموع ذوق سلیقه هنرمند نقش غیرقابل انکاری در صفحه آرایی تخصصی و جذاب دارد. نام مجله، قطع، رنگ، عکس، طراحی صفحه ها، تیتر و سوتیتر، ستون بندی و انتخاب حروف، از جمله عناصر مهم صفحه آرایی یک مجله به شمار می روند.

طراحی نام مجله

نام مجله، یک علامت تجاری یا نشانه است. نام، باید مشخص، چشمگیر و به آسانی قابل شناسایی و در عین حال جالب باشد، نام، معمولا در بالای جلد چاپ می شود و سه اصل ظاهر خوشایند، درک آسان و جذابیت بصری باید در آن رعایت شود. عنوان مجله بهتر است طراحی شود تا اینکه حروفچینی شود.

قطع مجله

قطع مجله معمولا کوچکتر از روزنامه است و انتخاب آن با توجه به اندازه کاغذ معیار به منظور صرفه جویی و اجتناب و از دور ریختن کناره های بیشتر است. یکی از دلایل اصلی تغییرناگهانی «قطع» بوده است. چند اصل مهم وجود دارد که در انتخاب قطع می باید رعایت شود:
– سهولت و راحتی برای درست گرفتن
– تناسب بین اندازه و محتوای مجله

مثلا عرف قطع مجله های کودکان در ایران ۲۱ در ۱۶/۵ سانتیمتر است و قطع های بزرگتر چندان رواج نداشته است. محدودیت فنی از لحاظ اندازه معیار در دستگاههای چاپ نیز گاه تعیین کننده قطع مجله است. نگاهی به تاریخ مجله های ایران نشان می دهد که قطع مجله های عمومی معمولا بزرگتر از مجله های تخصصی بوده است.

روی جلد
عنصر بعدی که نظر مخاطب و خواننده را به خود جلب می کند، روی جلد است. چند عامل، طرح ظاهر و روی جلد مجله را تعیین می کند. اما تمامی این عامل ها به عنوان عمل های معیار پذیرفته نشده است. عوامل مزبور به قرار زیر است:
الف- تخصصی یا عمومی بودن مجله.
ب- عوامل فرهنگی، مثل هدف جلب خواننده به منظور بالا بردن تیراژ تاحد سقوط به سلیقه توده ها و ارزش های غلط خوانندگان و پیروی از چریان های نادرست فرهنگی که می تواند روی ظاهر (روی جلد) مجله اثر بگذارد. مثلا در رژیم گذشته تصویر زنان بویژه هنر پیشه های خارجی و داخلی، به عنوان تصویر روی جلد، معرف یک جریان فرهنگی به عنوان یکی از لوازم فرهنگ مصرفی بود.
ج- مخاطبان خاص، عامل دیگری است که ترکیب و ظاهر روی جلد را تعیین می کند. چنانکه تصویرهای روی جلد مجله های کودکان با مجله های ورزشی کاملا متفاوت است.
د- حوادث، تنش ها و دگرگونی های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی که باعث دگرگونی های عمده در جامعه می شود، نیز به صورت مقطعی بر روی جلدها اثر می گذاشته است و مثلا تصویرهای روی جلد مجله ها در سال های ۳۳-۱۳۳۱ با مضمون هایی سیاسی به صورت عکس و موتثاژ عکس (شخصیت ها ی سیاسی) فراوان دیده می شود.

روی جلد مجله باید در خور شخصیت و محتوای مجله باشد، درعین حال، ضروری است که روی جلد توجه مخاطب را جلب کند ومیل به ورق زدن و توجه به محتوا را در وی برانگیزد. تصویر پرداز ی روی جلد می تواند نمونه ای انتخابی از محتوای داخلی مجله باشد که در این صورت، خواننده را به درون مجله راهنمایی می کند. چند عامل زیر را می توان به عنوان عامل موثر در موفقیت روی جلد مطرح ساخت.
– طرح و تصویر پردازی در هر شماره، تنوع کافی را داشته است.
– طرح روی جلد عجیب، و نا آشنایی آن با ذهن، تا حدود زیادی به موفقیت مجله کمک می کند، مشروط بر اینکه میزان این عجیب بودن به حدی نباشد که تماشاگر را دلزده کند، بلکه باید چنان باشد که، خواننده را مجبور به کنجکاوی کند. همچنین در طراحی روی جلد به چند سوال باید پاسخ داد.

آیا کاغذ روی جلد از جنس شمیز، یا کاغذ عالی انتخاب شده است؟
مجله در چه مکاین برای فروش عرضه خواهد شد؟
مجله برای چه گروهی منتشر می شود؟

تصویر شخصیت هایی که برروی جلد به کار گرفته می شوند، باید به گونه ای انتخاب شود که زاویه نگاه تصویر به درون مجله باشد. علاوه بر این تصویرها باید آن چنان بر روی جلد به کار روند که سنگینی تصویر حتما در پایین صفحه قرار گیرد. در هر صورت، رابطه ترکیب تیتر (تیتری که از مطالب داخل برای روی جلد برگیزده شده) و تصویر روی جلد حتما رعایت شود و چنان نباشد که با یکدیگر بیگانه باشند. عکس در بسیاری از موارد، به خودی خود، ارزش پیام رسانی دارد؛ در حالی که ممکن است پیام یا خبری را تکمیل کند و گاه به جای پیام با خبر بنشیند. عکس، خواننده را به طور مستقیم در کوران حوادث قرار می دهد و در عین حال، او را سرگرم نیز میکند. عکس هایی که در مجله ها چاپ می شوند، چهار نوع هستند:
۱- عکس های منفرد با تیتر و شرح عکس جداگانه
۲- عکس های منفرد، داخل یک متن و خبر
۳- عکس های پی درپی (ماننده باندهای تصویری)
۴- عکس های مونتاژ

هر عکس یا تصویر دارای زاویه دید مخصوصی است. این زاویه، مسلط به نقطه ای است که تصویر به آن نگاه می کند. اگر تصویری به سمت چپ نگاه کند، عمل پیاده کردن آن را در سمت راست صفحه است. در مورد تصویرهای اشخاصی که دارای زاویه دید خنثی نیستند. یعنی به یکی از سمت های راست، یا چپ تمایل دارند. باید دقت شود که تاحد ممکن، آنهایی انتخاب شوند که زایه دید به سمت داخل مجله باشد، در انتخاب عکس برای مجله چند اصل را باید مورد توجه قرار داد:
آیا عکس ارزش خبری دارد و می تواند قدرت تجسم را در بیننده تقویت کند؟
آیا عکس ارزش هنری دارد؟
آیا عکس اختصاصی است؟

طراحی صفحه
طراحی صفحه این چند وظیفه اساسی را در مجله عهده دار است.
اطلاع می دهد، توجه را جلب می کند؛ سرگرم می کند، و آگاه می سازد. طراحی صفحه در واقع ترکیبی است که از تصویر، حروف، رنگ و… به خود می آید. در طراحی مجله (جز روی جلد) باقی صفحه ها، به صورت زوج هستند. و بیننده همواره دو صفحه را با هم می بیند. بنابراین هیچ صفحه ای بدون در نظر گرفتن صفحه مقابل خود نباید صفحه آرایی شود. در صفحه آرایی یک صفحه گسترده هموراه لازم است که برحاشیه بین دو صفحه غلبه شود. دو صفحه روبرو را می توان با عواملی مانند نوع حروف، تصویر پردازی، رنگ، فضای سفید، حروفچینی، کادر، و یا ترکیبی از تمامی این عوامل به هم ربط داد. از جمله عوامل مهمی که دو صفحه را به هم مربوط می سازد. عکس افقی است که حاشیه بین دو صفحه را از بین می برد.
برای مشخص کردن دو موضوع مختلف از یکدیگر در یک شماره مجله، می توان از دو آرایش ستونی متفاوت استفاده کرد. طراحی صفحه باید چنان با موضوع هماهنگ باشد که طراح آن را حس کند. در عین حال، سلیقه خواننده را نیز باید در نظر داشت. باید توجه داشت که طراحی صفحه ها یک هنر و کار عملی است. یعنی تنها برای به وجود آوردن یک کار هنری نیست بلکه نتایج عملی آن نیز در طرح دخالت دارد.

رنگ
رنگ، عنصر بسیار موثری را مجله است و عکس العملهای آنی را در مخاطب ایجاد می کند. تاثیر رنگ آمیزی جالب روی جلد، بیشتر از تیترهای هیجان انگیز است.زیرا رنگ آمیزی در زمانی کوتاه دیده می شود، در حالی که تیتر جالب را باید اول دید. بعد خواند و در مرحله سوم آن را فهمید، و درک کرد. بهترین رنگ ها برای روی جلد رنگ های کنتراست (متقابل) است و درحالی که برای ایجاد یک فضای جالب، برای آسان خواندن، لازم است از رنگ های هارومونیزه (هماهنگ) و تنالیته استفاده کرد. رنگ حروف متن، باید کاملا سیاه چاپ شود، چون چاپ سیاه حروف (بویژه حروف خیلی ریز)، اغلب خاکستری به نظر می رسند.
استفاده از چاپ حروف رنگی برروی متن تصویر، دقیقا باید با توجه به رنگ اصلی تصویر متن صورت گیرد. یعنی اگر رنگ در تصویر متن نارنجی است بهترین نوع رنگ حروف چاپ شده روی این تصویر آبی است.

تیتر و سوتیتر
تیتر باعث تمرکز خواننده بر روی موضوعی خاص می شود، و می تواند با حروف و صفحه آرایی مناسب خواننده را جذب کند. تیتر در عین حال، خواننده را به سرعت با موضوع مربوط می کند. کاربرد تیتر در مجله مانند تصویر پردازی است. یعنی نوع آرایش و اندازه حروف تیتر باید برای موضوعی که شرح می دهد مناسب باشد.
در مجله ها معمولا از تیترهای کوتاهتر استفاده می شود. در حقیقت یک تیتر ده حروفی در مجله، کمی غیر عادی است و اندازه حروف تیتر باید آنقدر بزرگ باشد که توجه خواننده را به خود جلب کند. همچنین فضای سفید زیاد و مناسبی در اطراف صفحه باید باشد تا با تقابل در صفحه، باعث جلب توجه بیشتر می شود. روش های متنوع تری از کاربرد تیتر در صفحه رایج است برای انتخاب اندازه تیتر با توجه به اهمیت مطالب یا خبر، چند نکته را باید در نظر داشت:
الف- پهنای تیتر (یک ستونی….) چقدر باشد؟
ب- تیتر چند سطری باید باشد؟
ج- تعداد حروف تیتر چند است؟ و اندازه آنها در ستون ها و سطرها چقدر باید باشد؟

ساده ترین تیتر یک خطی است. ولی اکثر تیترها طولانیتر از آن هستند که در یک خط جای بگیرند. تیترها را معمولا با شکل های هندسی خاصی در داخل ماکت صفحه قرارمی دهند. تیترها را از نظر تعداد ستون و سطر می توان به تیتر یک ستونی یک سطری، یک ستونی چند سطری، یک سطری سراسری، و چند سطری سراسری تقسیم کرد. شکلهای دیگر آرایش تیتر، پلکانی، هرم وارونه، مثلثی، نامساوی و متمرکز، نامساوی و متمایل به راست و متساوی الاضلاع یا نامساوی و امثال آن آرایش کرد.
تیتر مجله را می توان در هرجای صفحه به کار برد به شرطی که قدرت کافی برای جلوه در فضای سفید را از نظر اندازه داشته باشد. سوتیتر بعد از تیتر، دومین متنی است که توسط خواننده مطالعه می شود. سوتیتر به لحاظ حروف کوچکتر از تیتر، ولی بزرگتر از متن اصلی است و وظیفه آن توسعه و توضیح ایده بعد از تیتر است و در قاعده توجه بیشتر به پیام یا مطلب را باعث می شود.بنابراین، سوتیتر باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا توجه لازم را در متن مطالب ایجاد کند.

حروف
«حروف» از عناصر مهم دیگری است که در صفحه آرایی مجله باید به آن توجه کرد. مهمترین مشخصه حروف، اندازه های متفاوت آنهاست. واحد اندازه گیری حروف «پوینت» می باشد و هر پوینت، برابر ۱/۷۲ اینچ است. ریزترین حروف، ۴ پوینت و درشت ترین آنها، ۸۴ پوینت است.
اندازه حروف در تیتر، سوتیتر و لید متن اصلی متفاوت است. معمولا تیتر، بزرگتر از سوتیتر و سوتیتر بزرگتر از متن اصلی ولید مشخصتر از حروف متن هستند. آرایش حروف (متن) در صفحه، در قالب ستون بندی صورت می گیرد. ستون بندی مجله ممکن است دو، سه، یا حتی چهار ستونی باشد.
تعداد ستونها معمولا به روش و سبک مجله تنظیم می شود. ولی اغلب مواقع امکان انتخاب و جود دارد تا تصویرها و سایر عوامل مطلب را بهتر در صفحه جاسازی کرد.
حروفچینی به شیوه های مختلف صورت می گیرد. مهمترین آن، حروفچینی با ماشین تحریر، تایپ،خطوط تحریری (شابلون) و حروف برگردان، حروفچینی دستی، حروفچینی ماشینی، فتوتایپ، لاینوترون، لاینوفیلم، فتوترونیک، اینترتایپ، لاینوتایپ و فتوتایپ است.

کلیاتی در مورد صفحه آرایی

وظیفه طراح سامان بخشیدن به عناصر به نحوی است که بیننده را از طریق اطلاعاتی که در صفحه جای داده است هدایت و جهت دهد. عناصر طراحی، حروف چاپی و گرافیک باید به شیوه‌ای سامان و نظم یابد که مطالب صفحه به اسانی قابل خواندن باشد و خواننده را به پیگیری مطالب ارائه شده ترغیب کند.معمولاً طراح از برخی شیوه‌های خاص استفاده می‌کند تا عناصر درون صفحه را انتظام بخشد .

عناصر صفحه
۱-گرید (شبکه)

در بسیاری از فرهنگ ها سابقه استفاده از گرید در نقاشی، طرح های تزئینی، معماری و پارچه وجود دارد. گرید ساختار زیرین صفحه آرایی است و در معماری طرح کلی را امکان پذیر می کند. در واقع گرید فضای درون صفحه را به واحد های یکسان تقسیم می‌کند. اگر برای یک مجله از گرید استفاده شود، حسی از وحدت و انسجام درصفحات مجله پدید می آورد. گرید به صفحه فرم و محتوا می دهد و قواعدی را برقرار می‌کند که تداوم و پیوستگی را در تمامی صفحات تثبیت می کند. گرید ابزاری است برای انتظام بخشیدن به تمام عناصر طراحی. اگر از گرید به درستی استفاده نشود خود می تواند عامل بازدارنده ای برای طرح جالب باشد و ممکن است جلوه ای یکنواخت و خشک به صفحه بدهد. در نرم افزار های صفحه ارایی نیز امکانات زیادی برای خلق گرید با استفاده از خطوط راهنما (guidelines) و ستون‌ها وجود دارد. خطوط راهنما همان کاری را می کنند که خط کش T و گونیا در ترسیم فنی انجام می دهند. این خطوط امکان میدهند تا عناصر به صورت همتراز و در یک خط چیده شوند.

۲- ستون ها

در بسیاری از متون و مدارک نوشتاری برای نظم بخشیدن به متن و تصاویر از ستون استفاده می شود . میزان پهنا یا عرض ستون تاثیر زیادی خوانایی متن دارد. اگر ستون بیش از حد پهن باشد ، چشم مجبور است که سر تا سر طول سطر را مرور یا رو بش کند و لذا خواندن مشکل می شود. ستونی که بیش از حد باریک باشد نیز موجب خستگی چشم می شود. زیرا چشم باید مرتبا سطرها را با تناوب بیشتری مرور کند. اندازه حروف و پهنای ستون رابطه مستقیمی با هم دارند اگر از ستون باریک استفاده شود، حروف نیز باید کوچک باشند، و فاصله بین سطر ها هم باید کم باشد. پهنای ستون را باید عاملی درنظر گرفت که می تواند به خواندن آسان تر متن چاپی کمک کند. فضای سفید یا حاشیه بین دو ستون نیز باید به دقت انتخاب شود و نباید بیش از حد باریک یا پهن با شد. اگر فاصله بین ستون ها کم باشد، سطح کاغذ تیره می شود و خواندن را با مشکل مواجه می کند و اگر ستون ها بیش از حد از هم فاصله داشته باشند، یک فضای خالی در وسط صفحه ایجاد می کند و خواندن متن را
دشوار می سازد.

۳- فضای سفید

صفحه سفید برای طراح ناآزموده هولناک است. هرعلامت یا نشانی که بر کاغذ بگذارد، بلافاصله سطح کاغذ را تغییر می دهد. طراحان بی تجربه فضای سفید درو صفحه را سوراخی می بینند که باید پر شود. یکی از رموز طراحی خوب این است که بدانیم چگونه آگاهانه از فضای سفید بهره ببریم.فضای سفید هم می توانند دشمن باشد و هم دوست. با استفاده از فضای سفید می توان توازن را در صفحه برقرار کرد و راه تنفسی برای صفخه گذاشت و از اشفته شدن صفحه و شلوغی و تراکم بیش از حد صفحه جلو گیری کرد و جلیی را برایس اسراحت چشم اختصاص دارد. معمولا طراحان بی تجربه سعی دارند تا از تمام فضای سفید صفحه بهره برداری کنند. اما ضروری است که طراح به خوبی تاثیر و کارکرد فضای سفید را فرا گیرد و نحوه استفاده از ان را به تجربه بیاموزد. کسب مهارت در به کارگیری فضای سفید مستلزم تجربه اندوزی و مطالعه دقیق دیگر اثار چاپی و برسی نحوه سامان بندی این فضا ها در اثار دیگر طراحان است.

۴- حاشیه عطف

در اثاری چندین صفحه نما یا جلد دارند، فضای داخلی بین دوصفحه، یعنی حاشیه های سمت عطف را (حاشیه عطف) می نامند. پهنای حاشیه عطف بستگی به نوع صحافی دارد و میزان پهنایی که به هنگام صحافی کار نهایی استفاده می شود. حاشیه باید به قدر کفایت پهن باشد تا متن در درون حاشیه عطف حذف نشود. اگر اثری را طراحی می‌کنید که قرار است صحافی شود، بهتر است با چاپگر خود مشورت کنید تا پهنای حاشیه مناسب برای حاشیه عطف را مشخص سازد.

۵- حاشیه ها

محدوده پیرامونی یک صفحه یا حاشیه نوعی فضای سفید محسوب می شود و به عنوان فضایی برای تنفس استفاده می شود. اندازه حاشیه تاثیر مستقیمی بر میزان خوانایی، رنگ و جذابیت ظاهری صفحه دارد. اگر حاشیه بیش از حد پهن باشد، متن به نظر سبک تر می رسد، در حالی که حاشیه باریک صفحه را سنگین تر، متراکم تر و دشوارتر می سازد.

۶- نقطه کانونی

اگر به یک صفحه نگاه کنیم، چشم ما نخست به یک محدوده خاص که توجه مارا به خود جلب می کند،
کشیده می شود. این محدوده را نقطه کانونی می نامند. همین نقطه است که توجه خواننده را به خواندن متن و باقی محتوای ان جلب کرده و یا دفع می کند. نقطه کانونی نباید بیش از حد متعارف و موکد باشد.
زیرا در این صورت باقی ترکیب بندی صفحه تحت الشعاع آن قرار می گیرد و نادیده انگاشته می شود.
خلق یک صفحه آرایی موثر و زیبا برای صفحه به انتخاب صحیح و توجه دقیق به جزئیات بستگی دارد.

انتظام بخشیدن متن

۱- عنوان های اصلی

عنوان های اصلی، مقدمه و معرفی متن را فراهم می سازند. از اآنها برای جلب توجه خواننده و ترغیب وی به مطالعه استفاده می شود. یک شعار جالب توجه بلافاصله نگاه بیننده را به خود جلب می کند. عنوان ها باید کوتاه، پرمحتوا و صریح باشند، بدین ترتیب به اسانی قابل خواندن و قابل فهم خواهند بود. نوع قلم یا حروف چاپی عنوان ها باید کاملا متمایز از این باشد تا ایجاد تضاد کند و به صفحه جلوه بدهد.

روش ایجاد تاکید و تمایز عنوان ها

قلم یا حروف چاپی عنوان ها باید بزرگتر از قلم متن باشد. اگر برای عنوان و متن از یک قلم استفاده می شود، حروف عنوان باید بزرگتر باشد. در حد امکان برای عنوان از قلم متفاوتی استفاده کنید. مثلا اگر قلم یا حروف متن از نوع لوتوس است، برای عنوان از قلم یاقوت استفاده کنید. برای موکد کردن از حروف سیاه استفاده کنید.اگر طول عنوان زیاد است، از حروف متراکم استفاده کنید یا در دو سطر حروف چینی کنید. عناوین را در حد امکان به دویا سه سطر محدود کنید. اگر عنوان کوتاه است میتوان برای تاکید بیشتر زیر ان خط کشید. عناوین با یک یا دو سطر را می توان وسط چین کرد. اگر عنوان بیش از دو سطر دارد و وسط چین است، خواندن ان دشوار است بهتر است در این گونه موارد عنوان راست چین شود.

۲- عنوان های فرعی

عنوان های فرعی به خواننده امکان می دهد تا توجه خواننده از عنوان های اصلی به متن منتقل شود. به علاوه انها جذابیت بیشتری به صفحه می دهند و به خواننده کمک می کنند تا اطلاعات را بهتر شناسایی کرده و تشخیص دهد.

برای موکد کردن و متمایز کردن عناوین فرعی

*حروف عناوین فرعی باید بزرگتر از حروف متن و کوچکتر از حروف عناویت اصلی باشند.

*باید حتی المقدور نزدیک به متن زیر خود جای داده شوند و با متن پیش از خود فاصله داشته باشند.

*بهتر است قلم عناوین فرعی با قلم عنائین اصلی مشابه باشد تا ارتباط بین انها موکد شود .

*عناوین فرعی را می توان بسته به چهارچوب نهایی صفحه ارایی به صورت وسط چین، چپ چین یا راست چین قرار داد.

*می توان برای ایجاد تاکید بیشتر در زیر عناوین فرعی خط کشید.

*نوع حروف عناوین فرعی باید در سرتاسر اثر چاپی یکسان و ثابت باشد.

۳- برگه ها و الگو ها

در بسیاری از نرم افزارهای صفحه ارایی امکانی تهیه شده تا طراح شکل خاصی را برای برگه های چاپی در تمامی اثار برقرار سازد. وقتی که شکل برگه را مشخص کردید. آنگاه متن در سرتاسر آثار چاپی ثابت و واحد خواهد بود. می توانید برای متن، عناوین اصلی و فرعی و شرح تصاویر را مشخص کنید تا تمامی ویژگی های مورد نظر خود را در صفحات اعمال کنید. با استفاده از نرم افزار های صفحه آرایی و حروفچینی این امکان وجود دارد که بتوان در صورت نیاز ،قلم یا اندازه حروف عناوین یا متن را در سرتاسر اثر چاپی تغییر داد. مثلاً می توان قلم عناوین را که قبلاً (یاقوت) بوده است به قلم (ترافیک) تغییر داد. در این صورت در تمامی متن به طور اتوماتیک قلم یاقوت به ترافیک تغییر خواهد یافت.

۴- سرصفحه

سر صفحه به عنوانی گفته می شود که در بالای صفحات کتاب، مجله یا دیگر آثار چاپی چند صفحه‌ای دیده می شود سر صفحه می تواند معرف ناشر، عنوان فصل یا شماره صفحه باشد. سر صفحه به خواننده، امکان می دهد تا به سرعت اطلاعات مهم را بیابد.

۵- پانوشت یا زیرنویس

پا نوشت هم اطلاعاتی مشابه به سر صفحه دارد اما در پایین صفحه قرار می گیرد.

۶- ارجاع به دنباله

اگر متن به صفحه دیگری ادامه یابد، برای نشان دادن صفحه حاوی ادامه اطلاعات از (ارجاع به دنباله) استفاده می شود. استفاده از این روش به خوبی خواننده را به مکانی که ادامه متن (مقاله) درج شده است راهنمایی می کند.

۷- شرح تصویر

در صورتی که از تصویر یا عکس استفاده شود، خواننده مایل است اطلاعاتی در باره آن ها داشته باشد آیا تا به حال واکنش مردم را در یک نمایشگاه اثار هنری دیده اید؟ آنها معمولا برای کسب اطلاع درباره تصویر و خالق ان برگه های راهنما ی زیر آثار را می خوانند. مطالعات نشان می دهند که مردم شرح تصاویر را بیش از دیگر بخش های اثار چاپی می خوانند. شرح تصاویر باید اطلاعات مهم مربوط به تصویر یا عکس را به خواننده بدهد. قلم شرح تصاویر باید کوچکتر از متن باشد و نزدیک به تصویر یا عکس مربوطه قرار گیرد و از متن اصلی هم فاصله داشته باشد. شرح تصاویر باید در محدوده حاشیه تصاویر قرار گیرد و می تواند به صورت وسط چین یا در جوانب باشد. شرح تصاویر باید پر محتوا ولی ساکت باشند و کانون اصلی توجه صفحه نباشند.

۸- سرلوحه

سر لوحه حروف نگاره روی جلد (مجله، آگهی) که عنوان ان انتشارات را مشخص می کند و در تمام شما ره ها چاپ می شود سرلوحه باید قابل تشخیص و متمایز باشد و در تمامی شماره ها همیشه به یک شکل و در یک مکان خاص چاپ شود.

۹- سرعنوان

سر عنوان شامل سرلوحه به همراه دیگر اطلاعات لازم سردبیری است که ممکن است شامل نام سازمان یا مالک انتشارات، کارکنان، شماره مجله و تاریخ چاپ باشد.

۱۰- سو تیتر

سو تیتر نقل قولی است که از یک داستان یا مقاله استخراج شده و جدا گانه چاپ می شود تا نظر خواننده را به خود جلب کند. سوتیتر بخشی از اطلاعات موجود در مقاله را به خواننده می دهد. از آن به عنوان ابزاری برای جلب توجه خواننده و شگردی برای ایجاد جلوه بصری و گرافیکی صفحه استفاده می شود. معمولاً حروف آن بزرگتر از حروف متن است و گاه علائم نقل قول بزرگ دارد.

۱۱- چکیده

داستان کوتاه تر و چکیده‌ای از داستان اصلی در روزنامه یا مجله است. معمولا در یک کادر سایه‌دار ظاهر می شود.

ویژگی های صفحه آرایی خوب

۱- مخاطب را در برابر خود متوقف می کند.

۲- توجه بیننده را به خود جلب می کند و وی را به پیگیری و خواندن آن ترغیب می کند.

۳- آمیزش جذابی از حروف و تصاویر را به نمایش می گذارد.

۴- به نحو مطلوب انتظام یافته است.

۵- به خوبی مخاطب خود را می شناسد.

۶- به خوبی عناصراصلی طراحی را به خدمت می گیرد.

۷- پیام را به مخاطبین خاص خود منتقل می کند.

۸- مفهوم روشنی دارد.

۹- کاملا صریح است و هیچ ابهامی ندارد.

پیش از شروع طراحی، خود را جای یک خواننده یا مشتری مجله، روزنامه، بروشور یا اگهی تبلیغاتی بگذارید. شما به عنوان خواننده یک فرد حرفه ای محسوب می شوید. می دانید که از چیزی که خریده یا دریافت کرده اید دنبال چه هستید و چه دوست دارید.می دانید که از تماشای کدام آگهی بازرگانی لذت می برید و کدام یک حوصله تان را سر می برد. به حس غریزی خود اتکا کنید و به اتکای ان برای دیگران طراحی کنید. پیش از شروع طراحی هر نوع اثر چاپی، به تجارب خود به عنوان یک مصرف کننده فکر کنید و از حاصل این تجارب در کار خود بهره ببرید.

عناصری که جلوه بصری را تقویت می کند

۱- حروف بزرگ یا سر حروف بزرگ

۲- نشانه ها و نماد های گرافیکی کوچک

۳- عکس، تصویر، نمودار یا جدول

۴- کادر های سایه دار

۵- خطوط

۶- نماد هایی برای شماره سر صفحه

۷- نقل قول میان متن

۸- بزرگ کردن شروع پاراگراف

۹- علائم پایین متن

۱۰- حروف ویژه

۱۱- حروف معکوس

۱۲- کادر یا قاب برای عکس ها و تصاویر

۱۳- اختلاف حروف

۱۴- شکل بندی ابداعی ستون ها

۱۵- بزرگ نمایی اعداد به عنوان یک عنصر بصری

بایدها و نبایدها در صفحه آرایی مجله

حواشی سفید (فریم ها)

حواشی سفید (فریم ها) در صفحه آرائی مجلات به دو دلیل نقش مهمی دارند: اولاً آنها علامتهائی برای خاتمه دادن و یا شروع کردن متون هستند. به طور مثال، سعی کنید حاشیه را از هر دو طرف نسخه چاپی مجله بِبُرید و بعد ببینید که تا چه اندازه مطالعه متنی که در دو طرف، فاقد حاشیه است، مشکل می شود. ثانیاً این حواشی با احاطه کردن اِلمان ها در صفحه با مرزهای سفید به جذابیت و یکدستی تک صفحه ها و صفحات روبهروی هم کمک میکنند. بدین ترتیب آنها مانند یک قالب، اثر هنری را در بر میگیرند. حاشیه ها برای محتوای متن ضروری هستند. نیاز خطوط به داشتن ابتدا و انتها، متن را به وجود حواشی در تکصفحه و دو صفحه مقابل هم نیازمند می کند.

استفاده از بلید

بدون تردید تصاویر می توانند به دلایل زیر حواشی را قطع کنند:

۱) ایجاد تغییر در سرعت مطالعه

۲) ایجاد فضای بیشتر در صفحه با اختصاص دادن فضاهای حاشیه به فضای متن

۳) و شاید مهمتر از همه؛ دادن عظمت بیشتر به تصاویر؛ زیرا بدون حواشی، تصاویر ادامه‌دار به نظر می‌رسند

اندازه دقیق حواشی و میزان گستردگی هر بلید به تصمیم بخش هنری مجله مربوط میشود. اما به این وجود قانون پذیرفته شده عمومی در بین چهار حاشیه یک صفحه و مرکز بصری فضای صفحه‌آرائی ارتباط منطقی ایجاد می کند. مرکز بصری به قرار دادن حواشی کمک می کند: مرکز بصری فضای صفحه‌آرائی اندکی بالاتر از مرکز هندسی آن است. قطرهای مستطیل مرکز هندسی آن را می سازند، اما نقطه‌ای که در واقع مرکز به ‌نظر می رسد یک بیستم بالاتر از مرکز صفحه است. متن صفحه‌ها مطابق مرکز بصری چیده شدهاند. به عبارت دیگر آنها کمی بالاتر در صفحه قرار می گیرند. بنابراین حواشی ابتدا با قراردادن حاشیه پائینی به عنوان بزرگترین حاشیه در صفحه تعیین می شوند و حاشیهٔ خارجی، کوچکتر از پائین و بزرگتر یا هم اندازهٔ بالائی است. حاشیهٔ وسطی یا عطف صفحه همیشه کوچکترین حاشیه است زیرا، با حاشیهٔ صفحهٔ مقابلش با هم دیده می شود. این نوار اگر بیش از حد پهن باشد ممکن است به یکدستی صفحه لطمه بزند. پهنا هنگامی که مطالب دو صفحه به هم مربوط نباشد می تواند مطلوب باشد اما مجلات معمولاً برای دو صفحه روبه‌روی هم طراحی می شوند نه برای تک صفحه‌ای. مطابق قانون، حاشیهٔ عطف به منظور ایجاد بالاترین یکپارچگی در صفحه نباید بیشتر از نصف حاشیه پائینی باشد.

نکته: به خاطر بسپارید خواننده ها همیشه دو صفحه را با هم می بینند. به استثنای جلد، همواره دو صفحهٔ روبه روی مجله هم زمان دیده می شود. برای ایجاد سهولت در مطالعه، بهتر است که صفحات روبه روی هم را مانند یک بخش واحد طراحی کنیم، و هر صفحه باید با در نظر گرفتن صفحهٔ مقابلش طراحی شود. دو صفحهٔ مقابل هم ممکن است واحد یکسانی نباشند، اما ناگزیر روی طراحی یکدیگر تأثیر می گذرند.

چیرگی بر عطف صفحه:

به منظور ایجاد تأثیر در طراحی صفحات، مهارت در از بین بردن مانع طبیعی حواشی عطف، ضروری به نظر می رسد. دو صفحهٔ مقابل می توانند با استفاده از روشهای زیر به صورت یکپارچه در آیند:

متن، تصاویر، رنگ، زمینه سفید و یا ابزارهای تایپوگرافی

گستردن یک عنوان در عرض عطف، ارتباط مؤثری را به وجود می آورد اما، دقت فراوانی را می طلبد به طوری که به فضای بین حروف، صدمه‌ای وارد نشود. اگر عنوان، آنقدر بزرگ باشد که عطف، بین کلمات قرار گیرد، اتصال دو صفحه نباید در خوانائی عنوان اختلال ایجاد کند، به غیر از صفحه وسط مجلات دوخت شده، در بقیه صفحات، هم ردیفی عناصر دو صفحه در عرض عطف، با مشکل چاپی روبه رو میشود و در هنگام طراحی اینگونه اتصالها باید، تخطی از برخی قوانین را مجاز شمرد.

یک تصویر افقی که از عطف می گذرد میتواند اتصال خوبی بین دو صفحه برقرار کند، اما حواشی دو صفحه باید طوری شکسته شود که دو بخش تصویر با یکدیگر مماس گردد. مضمون عکس یا تصاویر تعیین میکند که آیا انطباق به تصویر لطمه میزند یا خیر! اتصال مناسب، همچنین با یکسری ازتصاویر که از عطف می گذرند میسر می شود، به طوری که میتواند حواشی را تغییر ندهد و از عدم انطباق تا حد زیادی می کاهد. نوارهائی از فضای سفید به تنهائی و یا با کمک تصاویر، میتوانند دو صفحه را به هم وصل کنند. همانطور که مقررات، مرزها و خطوط نقطه چین و غیره، می توانند جهت افقی را در تقاطع صفحات ایجاد کنند و مسلماً نیازی نیست که به هم پیوستن صفحات مقابل هم مانند نمونه های ذکر شده بسیار آشکار باشد، در واقع بیاد روشهای ظریف تری جستجو نمود. در تولید تکنیک هائی که یک تفکر خلاق میتواند به وجود آورد محدودیتی وجود ندارد.

تأکید بر عطف

هنگامی که دو صفحه روبه روی هم شامل دو موضوع متفاوت باشند. اتصال بین مطالب نباید برای خواننده گیج کننده باشد. در صفحه آرائی بایستی با استفاده از عطف یا جداکننده های دیگر، روی متفاوت بودن موضوعات در هر صفحه تأکید نمود. به جای آن، ممکن است فضای سفید در بخش عطف صفحه مورد نیاز باشد. مسلماً به منظور اینکه صفحات به عنوان واحدهائی جدا از هم مطرح شوند باید به هرکدام تضاد مناسب داده شود

طراحی آثار چاپی اطلاع رسانی

از جمله آثاری که جنبه اصلاع رسانی دارند.پوستر، اگهی و بروشور در مقوله آثار اطلاع رسانی جا
می گیرند . به علاوه جزو آثاری هستند که مخاطب را ترغیب و تشویق می کنند.

آگهی

هدف یک اگهی انتقال اطلاعات در یک دوره زمانی محدود است در اگهی ممکن است خبر یک رویداد باشد و یا محصول یا خدماتی را تبلیغ کند. اطلاعیه شکل ارزان قیمت تبلیغات است. اطلاعیه باید شرحی کلی از رویداد یا محصول را که تبلیغ می کند، ارائه دهد. از انجا که عمر کوتاهی داردو پس از سپری شدن زمان رویدادی که از آن خبر می دهد، عملا بدور ریخته می شود، باید تاثیری سریع داشته با شد و توجه مخاطب خاص خود را جلب کند. اطلاعیه موفقی که در تابلوی اعلانات نصب می شود، ابزار بسیار مناسبی برای تبلیغات است زیرا در معرض دید طیف گسترده ای از مردم قرار می گیرد. اطلاعیه باید اطلاعات خود را با حروف قابل خواندن و با رعایت سلسله مراتب اهمیت شبه به اصول مقالات روزنامه ها تنظیم شود یعنی: چه کسی، چه وقت، کجا، چرا وچگونه. باید عنوان بزرگی داشته باشد و متن آن کم باشد. و احتمالا تصویر، عکس یا عناصر بصری که توجه بیننده را به خود جلب کند. ابعاد استاندارد اطلاعیه ها عبارت اند از: ۲۱×۲۷سانتی متر، ۲۱×۳۵ یا۴۲×۲۷ سانتی متر است.

پوستر

پوستر نیز کارکردی مشابه اطلاعیه دارد. پوستر نیز نوعی اثر چاپی است که هم اطلاع رسانی می کند و هم رویدادی را اعلان می کند. مثلا پوستری که برای یک نمایشگاه هنری تهیه می شوداحتمالا بسیار زیبا و پر هزینه است و کارکرد ان از اطلاع رسانی به یک اثر تزئینی تغییر می یابد و برخلاف اطلاعیه نگه داری و به دیواراویخته می شود پوستر باید به طور صریح و اشکار ارتباط ایجاد کند تا توجه بیننده را به خود جلب کند. پوستر یا اطلاعیه تنها باید بخش کوچکی از متن را داشته باشد تا خواندن ان سریع و اسان باشد .پوستر نیز همچون اگهی های تبلیغاتی، باید بیننده را در برابر خود متوقف کند، برایش جالب باشد و مخاطب خود را به کنش وادارد: مثلا وی را به بازدید از نمایشگاه یا سمینار ترغیب کند.

برخی ملاحظات ضروری پیش از طراحی پوستر

۱- دقیقا چه چیزی را قصد دارید به مخاطب انتقال دهید؟ شما پیش از هر چیزی باید تصوری روشن و آشکار درباره انچه که می خواهید به مخاطب خود بگویید داشته باشید. درباره تمام جوانب اطلاعاتی که می خواهید ارائه دهید خوب فکر کنید.عناصر مهم ان را جدا مشخص سازید.

۲- آیا تصویر پیام را به درستی به مخاطب منتقل می کند ؟ایده اصلی پوستر باید عناصر ترسیمی، تصویر یا حروف ارائه شود. تصویر نباید مبهم باشد یا نادرست تاویل شود. شما می توانید از تصاویر طنز آلود، نمایشی یا انتزاعی استفاده کنید اما در هر صورت باید مفهوم را به سرعت و دقت ارائه دهید.

۳- آیا حروف وشکل قلمی که برای متن پوستر انتخاب کرده اید مناسب با جلوه صوری پوستر است؟ به جهت ایجاد تاکید و تشدید اطلاعات مهم می توان از یک حروف واحد اما با شکل ها و اندازه های مختلف استفاده کرد. اندازه و شکل (سیاه ، ایرانیک ، توخالی…) باید بسته به اطلاعاتی که قرار است موکد شود، متفاوت باشد. عنوان با حروف سیاه و بزرگ بلافاصله چشم را به خود جلب می کند.

۴- آیا شرح تصویری که انتخاب کرده اید با محتوای پوسترهمخوان است؟ آیا اصلاعات کلامی به ترتیب اهمیت آن انتظام یافته اند؟ آیاترتیب اطلاعات را به صورت منطقی و متناسب با اندازه و موقعیت حروف ارائه داده اید؟ آیا شرح اصویر و صفحه ارایی توجه مخاطب را از یک بخش اطلاعات به بخش دیگر منتقل|
می کند اگر اطلاعات ارائه شده در پوستر باعث سر در گمی شود، عملا مخاطبش را از دست خواهد داد و پوستر ناکارآمد و بی فایده خواهد شد.

۵- آیا پوستر برای دوبار دیدن؟ آیا مخاطبین بیش از یک بار به پوستر نگاه خواهند کرد؟ آیا تصوردارید این پوستر یا آگهی را بر دیوار خانه خود آویزان کنید آیا پوستر واحد تخیل نابی است که آن را منحصر بفرد و جذاب می کند؟ اگر طرح ابداعی و خلاقانه باشد، مردم نه تنها به آن نگاه خواهند کرد، بلکه مایلند آن را برای خود نگاه دارند برای طراحی پوستر هیچ قاعده و ضوابط واقعی وجود ندارد یک طرح موفق پوستر بر تخیل و نمایش اطلاعات مبتنی است.

مهم ترین عامل در طراحی یک آگهی یا پوستر این است که توجه را به خود جلب کند.
نکاتی که باید به خاطر سپرد:

. پوستر باید جذاب و گیرا باشد.

. عنوان باید سیاه ،قابل خواندن و چشمگیر باشد.

. اگر قرار است که پوستر در کنار پوستر های دیگری نصب شود، ضروری است که کاملا متمایز و چشمگی باشد.

. پیام باید به صراحت منتقل شود.

. حروف متن باید با مخاطب متناسب باشد و به اسانی قابل خواندن باشد.

بروشور

بروشور نوعی تبلیغات چاپی است که هدف ان ترویج اطلاعات یا تبلیغ یک محصول یا خدمات است طراحی یک بروشور مستلزم شناخت اصول اساسی تبلیغات، نوشتن، متن آگهی و تولید است. بروشور همچون دیگر انواع مواد تبلیغاتی، به یک مفهوم و محتوا نیاز دارد که به هم پیوند بخورند. بروشور بر اساس نوع طرح می تواند ساده تک رنگ، سه لتی ساده ای باشد که بر روی یک کاغذ سفید چاپ شده تا طرح های چهار یا پنج رنگ پیشرفته بر کاغذ های گلاسه یا گران قیمت چاپ می شود. شکل اندازه بروشورها بسیار متفاوت است. رایج ترین بروشور ها معمولا سه لتی و با ابعاد ۲۱×۲۷سانتی متر است یا چهار لتی با ابعاد۲۱×۳۵ سانتی متر. برخی از بروشور ها از قطع بولتن یعنی یک لتی ۲۷×۴۲ سانتی متر استفاده می شود زیرا باید اطلاعات را بیش از اطلاعاتی که در قطع استاندارد جا می گیرد، در خود جای ده. بروشور ها نقش اطلاع رسانی دارند و به عنوان حاملی بری معرفی، شرح حال و تبلیغ محصول استفاده می شوند. بروشور ها وسیله‌ای مناسب برای تبلیغ و اطلاع رسانی به مخاطبین خاص درباره‌ی کنفرانس ها و دیگر رویداد ها است یا صرفا می توانند آموزشی باشند و اطلاعاتی در باره بهداشت عمومی یا مطالب عمومی نظیر این به مردم بدهند. بروشور ها را می‌توان به صورت پست مستقیم باشد با یک، دو، سه، چهار یا پنج ستون.

نکاتی که باید پیش از شروع طراحی بروشو مد نظر داشت:

۱- موضوع یا هدف این بروشور چیست؟

۲- مخاطب کیست؟ اگر بیش از یک مخاطب وجود دارد ، شاید بخواهید که چند بروشور طراحی کنید.

۳- مشتری چگونه از این محصول یا خدمات استفاده خواهد کرد؟

۴- چه اطلاعاتی باید در متن لحاظ شود؟

۵- چه کسی متن اگهی را خواهد نوشت؟

۶- پیام چیست؟

۷- برای ارائه پیام، میزان اطلاعاتی که باید در متن جای گیرد و مخاطب کدام قطعی از همه مناسب تر است.

۸- آیا می خواهید برای جذاب تر کردن جلد بروشور از تصویر استفاده کنید یا می خواهید از یک عنوان سیاه و چشمگیراستفاده کنید.

وقتی یک بروشور طراحی می کنید و یا هر نوع اگهی چاپی را طراحی می کنید، جامعیت و سادگی کلید های اصلی طرح موفق است. عنوان های اصلی و عناوین فرعی باید در آگهی منسجم و یکپارچه باشند و باید در قیاس با متن اگهی متمایز و متفاوت باشند.اگر از قلم های مختلفی استفاده می کنید، بهتر است که شکل قلم ها با هم همخوان و سازگار باشند.

تا زدن بروشور

شیوه های تازدن بروشور بخشی از فرایند طراحی بروشور است حاشیه ها و لته ها باید به نحوی سامان یابند که وقتی تا می خورد، طرح کلی و اندازه ها همچنان حفظ شود. در بروشور های سه لتی، باید سه ستون با فاصله ستون هایی به اندازه یک سانتی متر یا دو برابر پهنایی حاشیه باشد. ضروری است که پیش از شروع طراحی، یک ماکت ساده از بروشور تهیه کنید بدین ترتیب میزان اطلاعاتی که باید در هر لت جای گیرد مشخص می شود. این ماکت به شما امکان می دهد تا نحوه صفحه آرایی لته ها را معین کنید و تجربه گری با تاها را آسان می سازد. چندین نوع تای مختلف وجود دارد: تای دروازه ای، تای کتابی و تای مرکزی. در هر صورت بهتر است پیش از هر نوع تصمیم گیری با چاپخانه مشورت کنید.

نکات مهم بروشور را به نحوی نگاه کنید که گویی شما خود مخاطب نهایی ان هستید:

اطلاعات باید به ترتیب اهمیت نظم یابد
اطلاعات باید ساده و صریح ارائه شود
صفحات جلد باید با هم همخوان باشند.
لته های جلد باید از نظر طرح و اطلاعاتی که ارائه می دهندهمخوان باشند.
صفحات باید از نظر بصری متعادل و متوازن باشند
تصاویر و عکس ها باید با متن هماهنگ باشند و جلوه بصری صفحه را تقویت کنند نباید متن و اطلاعات را تحت الشعاع قرار دهند.
کاغذی که انتخاب می کنید باید متناسب با طرح بروشور باشد و به آسانی تا بخورد.

خبر نامه و مجلات

خبر نامه ابزاری برای دستیابی و اطلاع رسانی به مخاطبین خاص با علایق مشترک در باره رویدادها، داستان ها یا نکات خبری مسائل خاص است، از زمان رواج نشر رو میزی در ده ۱۹۸۰ تا کنون هزاران نوع خبر نامه تهیه و چاپ شده است. غالبا کار طراحی و تولید به عنوان یک کار اضافی شخصی سر دبیر، دستیار اجرایی یا دستیار مدیر محصوب می شود. اگر چه خبر نامه یک اشتغال جالب برای کارکنان ثابت همچون نویسندگان، دبیران و طراحان اسن، اما بعید هم نیست که یک شخص همزمان کار نویسندگی، سردبیری و نیز طراحی و تولید خبرنامه را انجام دهد. خبر نامه یک ابزار تبلیغاتی عالی است زیرا هم جنبه اطلاع رسانی دارد و هم به فروش می رسد. خبر نامه نیز همچون دیگر نشریات، باید کانون های سردبیری مبتنی بر مخاطب خود را داشته باشد. پیچیدگی طرح یک خبر نامه مستقما به مخاطب و هدف نشر بستگی دارد .

گاه از خبر نامه ها به عنوان ابزار اطلاع رسانی کارکنان یک شرکت بزرگ هم استفاده شود، گاه از خبر نامه به عنوان روشی برای ارتباط با دانش آموختگان، ابزاری تبلیغی برای ترویج اطلاعات درباره آخرین ابداعات یا روشی برای افزایش سرمایه یک سازمان خیریه غیر انتفاعی، همچون کتابخانه یا هلال احمر بهره برداری می شود.

کار کرد خبر نامه

۱- خبر نامه یا گزارشات کاری که به عنوان ابزار ارتباط داخلی یک سازمان اطلاعات مربوط به اعضاء سازمان را منتشر می کند.

۲- نشریه یک سازمان خیریه یا سیاسی که خوانندگان خود را به یک اقدام خاص ترغیب می کند.

۳- نشریه ای که برای ابزار تبلیغاتی روابط عمومی یک سازمان تهیه می شود.

۴- خبر نامه ای که مبتنی بر مقاله است و اطلاعاتی را درباره یک موضوع خاص به مخاطبین خاص مقالات می دهد.

قطع خبر نامه

۱- نامه قطع سنتی قدیمی:

این نوع قطع، سنتی و قدیمی و به شکل نامه شخصی است نامه کیپلینگر واشینگتن به بیش از ۵۰۰۰۰۰ نفر ارسال می شود و چندین سال عمر دارد. در اغاز به صورت نامه بود و هنوز هم در قطع نامه منتشر می شود. خبر نامه در قطع ۲۱×۲۷ سانتی متر تهیه می شود و به نظر می رسد که با ماشین تحریر تهیه شده است.

۲- مجله قطع کوچک

این قطع رایج ۲۱×۲۷ سانتی متری از نظر سبک وارائه شبه مجله است و واجد صورت های مختلفی چون نسخه نشر رو میزی ارزان قیمت و تکثیر شده تا نسخه چاپ سیلک گران قیمت با تصاویر و عکس های تمام رنگی که بر کاغذ گلاسه چاپ می شود برخی از دانشگاه ها و مراکز آموزش عای از این نوع مجلات به عنوان ابزار تبلیغی برای جذب دانشجو استفاده می کنند. برخی از کاتالوگ های سفارش خرید شرکت ها از این قطع استفاده می کنند. گاه اطلاعات جالبی درباره محصولی که می فروشند را شامل می شود. در مجموع ابزار تبلیغی مناسبی است.

۳- قطع خبر نامه یا نیم ورقی

این قطع ۲۷×۳۵ سانتی متر شبه به روزنامه نیم ورقی و معمولا با کاغذ مرغوب چاپ می شود. این قطع بزرگتر ارائه اطلاعات بیشتر را امکان پذیر می سازد و بیشتر در موزه ها استفاده می شود. تهیه یک الگو برای خبر نامه هر نشریه ای بخشهای ثابتی دارد که در هر شماره ارائه می شود. بخش های ثابت خبر نامه ها، روزنامه ها و مجلات، سر عنوان و نام، حروفچینی، سر صفحه و فهرست مطالب. معمولا در نشر رو میزی، نخست یک الگوی کامل از نشریه را در رایانه تعریف می کنند تا بدین ترتیب صفحه آرایی شماره های بعدی راحت تر باشد. این الگو ساختار و کارکرد بولتن را مشخص می سازد. هرگاه الگو را در اختیار داشته باشید به آسانی می توانید نسخه های مشابهی از ان تهیه کنید. درست مانند الگوهای خیاطی که با استفاده از ان می توان لباس های مشابهی را با رنگ و پارچه های مختلف تهیه کرد، وقتی الگوی کار مشخص شد و گرید پایه کار معلوم گشت، تمامی شماره های بعدی دارای شکل کلی مشابه و اختلافات صوری اندکی خواهند بود پس از ان که الگو طراحی شد، تهیه بولتن برای هر کسی که با کار آشنایی داشته باشد به اسانی امکان پذیر است.

برخی نکات مهم:

صفحه نخست اولین چیزی است که بیننده می بیند. باید جلوه ای چشمگیر و قابل تشخیص داشته باشد.
خبر نامه باید قطع مشخصی داشته باشد و باید در تمامی شماره های بعدی حفظ شود.
خبرنامه باید شکل و هویتی مشخص منحصر به خود داشته باشد.
هر شماره باید مشترکاتی با شما ره های قبل داشته باشد. خواننده باید هر ستون را به سرعت در جای خود مشاهده کند. اما هر شماره باید واجد برخی مشخصات جدید و نا منتظره باشد.

ایجاد توازن بین عناصر اشنا و جدید با استفاده از عناصربصری، از جمله: